Wat is….
Paarden met lage verzenen of platvoeten kunnen door de belastingsdruk op het achterste gedeelte van de voet, verzenen hebben die niet op ongeveer 45 graden staan, maar extreem horizontaal liggen.
Oorzaak en behandeling….
Ondergeschoven verzenen moeten we zien als een afwijking van de voet. De steunselhoeken (achterste gedeelte van de verzenen) hebben hier geen scherpe hoek meer, maar slaan geleidelijk om. De hoornwand gaat hierdoor platter liggen en gaat als draagvlak van de voet dienen, waardoor de verzenen naar voor worden gedrukt (rode pijlen).
Als de wand voor de steunselhoek omslaat en de hoornwand als draagvlak gaat dienen, spreken we van ondergeschoven verzenen.
Meestal komt dit probleem vaker voor bij de voorvoeten dan bij de achtervoeten.
Bij vlakke voeten die nauw zijn in de achterste hoefhelft, en bij voeten waarbij de straal slecht is ontwikkeld kan dit probleem zich voordoen of ontwikkelen.
Paarden met ondergeschoven verzenen kunnen een normale voetas hebben. Dat neemt niet weg dat de belasting van deze voeten verkeerd kan zijn.
We nemen aan dat de druk van de voet op de bodem overal gelijk is (tekening). Als we een gebroken voetas naar achteren hebben, zal de lijn van de voetas meer op het achterste gedeelte komen te liggen. De voethelften worden onevenredig verdeeld. Dit heeft tot gevolg dat ook de druk op de voet onevenredig wordt verdeeld. Hierdoor ontstaat een onevenredige slijtage.
 |
Links: de verzenen liggen onder de verticale lijn, zijn heel dun geworden en afgebroken. |
Enige oorzaken kunnen zijn:
– nauwe voeten en voeten die een minder ontwikkelde straal hebben;
– de voetas is normaal, maar de achterste hoefhelft is nauw waardoor de hoornwand in het achterste gedeelte naar binnen staat en zo naar binnen wordt gedrukt;
– te kort hoefbeslag waardoor de verzenen niet genoeg worden en blijven ondersteund;
– te nauw hoefbeslag waardoor de wanden naast het hoefijzer zakken en dermate worden beschadigd dat ze te dun worden;
– te veel wegnemen van de omslag van de verzenhoek; hierdoor wordt de stevigheid van de verzenen ondermijnd;
– afwijkend hoefbeslag, bijvoorbeeld het gebruik van kunststof wiggen die de hoornwand stuk maken.
 |
 |
| Links: een te kort en nauw beslag zorgt ervoor dat de verzenen over het ijzer heen zakken | Rechts: een juist aangelegd beslag dat de verzenen voldoende ondersteunt |
 |
Links: het verschil in hoefbeslag van dezelfde voet. Het linker hoefijzer is 2 maten te klein; daarbij heeft de hoefsmid een rond stukje ijzer tussen de beide takuiteinden gelast (en een oud stuk hoefijzer gebruikt!) dat scheef onder de voet ligt. Het rechter hoefijzer heeft een mooi model met een Nederlands balkijzer. |
 |
 |
| Links: een verwaarlozing van de voeten door hoefbevangenheid; ook door verwaarlozing kunnen ondergeschoven verzenen ontstaan |
 |
Links : het paard staat op de ballen van de voet; hierdoor wordt de druk zo groot dat het de wand als draagvlak gaat gebruiken |
Wat kunnen we aan dit probleem doen? Zorg allereerst voor een zeer ruim en lang hoefbeslag waarmee de hoornschoen weer goed wordt ondersteund ( ook na 10 weken).
Laat het paard om de 6 weken bekappen of beslaan. Zo kan de hoefsmid de druk geleidelijk iets naar voor brengen door de teen in te korten.
Gebruik bij een normale voetas geen wiggen of andere kunststoffen omdat daarmee de verzenen te veel druk krijgen en zo stuk gaan.
Beslag….
Wel is er een tijdelijke oplossing voor dit probleem. Er moet een ruim en lang hoefijzer worden aangelegd; in het hoefijzer wordt een balk gelast die zo ligt dat de straal niet op dracht komt, dus in dit geval niet bij de uiteinden van de takken maar iets terug.
 |
 |