S traal- of hoefkanker.
Een woord voor een ernstige aandoening waarmee we liever nooit in aanraking willen komen , maar die jammer genoeg veel voorkomt.
Als bij mensen kanker wordt geconstateerd, zeggen we al gauw “ het zal je maar overkomen, wat dan “ ?
Ook bij paarden komt kanker voor, en wel aan de stralen en , in ernstiger gevallen , onder de hoornschoen. Wat nu?? Het is een zeer hardnekkig fenomeen waar weinig hoefsmeden en dierenartsen raad mee weten. Op de vraag h oe straalkanker ontstaat , weten we nog geen antwoord te geven . H et kan onder alle omstandigheden , op verschillende bodems en bij alle rassen voorkomen. In onze praktijk hebben wij de laatste jaren veel paarden met straalkanker behandeld. Wij hebben zo een eigen techniek van behandelen opgebouwd die in bijna alle gevallen resulteerde in een 100% genezing. Straalkanker wordt altijd behandeld in een teamverband omdat wij van het resultaat altijd 100% zeker willen zijn en niets over het hoofd willen zien . Er zijn natuurlijk ook gevallen waar bij de kanker zich al een desastreuze weg heeft gebaand naar de andere delen van de ondervoet . Dan wordt in teamverband uit ethisch oogpunt besl o ten om niet tot behandeling over te gaan. De straalkankerbehandeling is voor het paard zeer pijnlijk . D aarom is het van het grootste belang deze dieren continu te observeren , op dat geen andere complicaties ontstaan . Ook is het belangrijk dat de eigenaar volledig wordt ingelicht en de ernst van deze ziekte in z ie t voordat we met de behandeling starten.Door onze jarenlange ervaring weten we dat ons team de paarden uit het diepe dal kan trekken, zodat deze dieren weer met gezonde voeten huiswaarts kunnen keren.
=Straal of hoefkanker =
Dit is een hoeflederhuidontsteking met een zeer speciaal karakter. Zij gaat gepaard met veel woekering aan de ontstoken straallederhuid. Zij wordt vooral aangetroffen aan de straallederhuid (vandaar de meer gebruikelijke naam straalkanker) maar kan zich uitbreiden naar de ballederhuid en de steunsellederhuid, zoollederhuid en, in zeer ernstige gevallen, de wandlederhuid. In verband daarmee spreken we van hoefkanker.
Evenals bij rotstraal is de oorzaak van dit proces niet bekend.Hoewel er een wezenlijk verschil bestaat tussen rotstraal (primair een vervalsproces) en straalkanker (primair een woekeringsproses) is het in sommige gevallen niet zo gemakkelijk beide processen van elkaar te onderscheiden.
Hierdoor bevindt de ziekte bij de aangeboden paarden zich bijna altijd in een ver gevorderd stadium, waardoor de behandeling aanzienlijk moeilijker wordt.Hoefkanker is een ontstekingsproces in de straallederhuid (en eventueel in de omliggende gedeelten van hoeflederhuid) met een woekering in de kiemlaag, die in dit geval een abnormaal zacht kazig hoorn produceert waarin gemakkelijk verval optreedt en waarin zich door bacteriën later (secundair) ontstekingsprocessen ontwikkelen met veel ontbindingsproducten. Het geheel wordt altijd duidelijk gekenmerkt door een woekering resp. zwelling.
De stralen zullen bij het bewerken vlug overmatig bloeden.Het is een duidelijk hardnekkig proces dat zich soms explosief ontwikkelt en moeilijk te stuiten is. Hoewel wij aan de behandeling van straalkanker een goede prognose verbinden, is straalkanker moeilijk te genezen.
Paarden gaan niet of zelden kreupel aan straalkanker, wel aan rotstraal.
Straalkanker kan aan één voet of aan meer voeten voorkomen, zowel achter als voor. Er is geen enkel bewijs dat het besmettelijk zou zijn voor de niet aangetaste voeten en ook niet voor andere paarden.
De behandeling bestaat uit het zeer rigoureus geheel of gedeeltelijk wegnemen van de aangetaste straal, de kiemlaag van de straallederhuid, of verder nog, de zool met zoollederhuid en, in de ergste gevallen, de wand met wandlederhuid.
Tijdens de behandeling zullen de voeten van het paard worden verdoofd omdat deze curretage van de straalkanker zeer zorgvuldig moet gebeuren en nogal wat tijd in beslag neemt.
De stralen worden zodanig gecuretteerd dat we er zeker van kunnen zijn dat alle zieke kiemen zijn verwijderd.
Alles gebeurt onder bloedleegte. Dat wil zeggen dat de ondervoet tijdelijk word afgesloten van bloedtoevoer.
De beiden ballen van de voet zijn ook verwijderd en wel zodanig dat de voet is uitgehold. Controle tijdens de behandeling is van het grootste belang.
Wordt iets over het hoofd gezien, dan is de kans groot dat we opnieuw moeten curetteren.
De stralen worden bedekt met jodiumkristallen (iodum). Dit heeft een zeer agressieve etsende werking en zal ervoor zorgen dat alle cellen worden gedood.
Na een tijd zal de zoollederhuid langzaam over het gecuretteerde straalkussen kruipen, om zo het straalkussen weer te voorzien van een hoornconstructie waarmee de straal zijn originele vorm terugkrijgt.
Het beslag zal bestaan uit verbandijzers. Daarop wordt een stalen zool geschroefd, zodat men het paard zeker niet behoeft te plagen met boxrust. Het kan hiermee normaal in de wei. Daarbij moeten de voet(en) wel droog en schoon blijven.
De genezing van straalkanker kan lang duren en is zeer arbeidsintensief.
Maar bij een goede behandelwijze zijn de prognoses goed tot zeer goed.
De witte randen die die over de wond groeien, zijn afkomstig van de kiemlaag van de zoollederhuid en ballederhuid. Het is dus een fictieve hoorngroei die in feite niet de elasticiteit bezit van een straal. De ontwikkeling van deze witte randen moet onder controle worden gehouden zodat geen explosieve groei ontstaat.
De wond (het straallichaam) moet roze en gezond blijven, zodat de lederhuiden zich gemakkelijk op deze wond kunnen hechten.
De zoollederhuid, straallederhuid en ballederhuid hebben de wond bijna bedekt met een hoorn die later weer zal veranderen in straallederhuid.
Het straalkussen zal nadat het gesloten is, zijn straallederhuid met de elasticiteit terugkrijgen om zodoende weer in functie te treden.
Het paard moet dagelijks worden gecontroleerd. De behandeling kan vele maanden in beslag nemen.
Het eindresultaat: de steunsellederhuid, ballederhuid en zoollederhuid hebben het straallichaam een nieuwe gezonde hoorn gegeven zonder dat sprake is van enige recidive.
Straalkanker kan bij het niet tijdig herkennen desastreuze vormen aannemen en kan de gehele kroonrand en zoomlederhuid ondermijnen. In het ergste geval zal euthanasie het gevolg zijn.
We kunnen stellen dat straalkanker met deze behandelingstechniek wel degelijk te genezen is.
Rijksgediplomeerd Instructeur Hoefsmid J.R. van Nassau
Rijksgediplomeerd Instructeur Hoefsmid A.E. van NassauMiddenstraat 15-17
4751 PX Oud Gastel Email: educatie @hoofcare.nl tel 0165(512780) fax 0165(514590) tel 0165(513818) fax 0165(511705)